Ποια η διαφορά Barcode vs QR Code
Τι είναι το Barcode
Ραβδωτός κώδικας ή γραμμωτός κώδικας, ή ραβδοκώδικας (Barcode) ονομάζεται η εφαρμογή οπτικής αναγνώρισης, η οποία αποτελείται από ένα σύνολο παράλληλων ανισόπαχων γραμμών η οποία περιέχει πληροφορίες που αφορούν στο προϊόν στο οποίο αναγράφεται. Συγκεκριμένα, αποτελείται από μια σειρά γραμμών και ανάλογων αριθμών που αντιστοιχεί στην περιγραφή και τα χαρακτηριστικά του προϊόντος: την τιμή, την ημερομηνία λήξης αλλά και το υπόλοιπο σε μια αποθήκη ή τον κωδικό παρτίδας κ.ά.
Ο γραμμωτός κώδικας εμφανίστηκε και εφαρμόστηκε πρώτα στις Ηνωμένες Πολιτείες, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, για βιομηχανική κυρίως χρήση (κάλυψη αναγκών της διακίνησης υλικών στις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες). Ακολούθησε στις επόμενες δύο δεκαετίες η ευρεία εφαρμογή του στο λιανεμπόριο προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των εκεί σούπερ μάρκετ για γρηγορότερη διακίνηση και τιμολόγηση των αγαθών από τα ταμεία. Στην Ελλάδα η τεχνολογία εμφανίστηκε στις αρχές του 1990 από τα σούπερ μάρκετ. Έως το 2005 η χρήση του barcode στην Ελλάδα γενικεύτηκε σε κάθε μορφής εμπορικό κατάστημα και φυσικά στις αποθήκες
Σήμερα οι γραμμωτοί κώδικες είναι παντού και έχουν υποκαταστήσει πλήρως τη χειρόγραφη εισαγωγή ή πληκτρολόγηση της πληροφορίας σε κάποιο σύστημα.
Το σύστημα WMS αποτελεί σημαντικό κομμάτι της Διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς προσφέρει σε πραγματικό χρόνο μια πλήρη ενημέρωση για την κατάσταση της αποθήκης, όπως την ποσότητα αποθεμάτων, το σημείο που βρίσκεται το κάθε αγαθό μέσα στον αποθηκευτικό χώρο και το σημείο στο οποίο θα γίνει η δια μετακίνησή τους.
Διαδικασία δύο βημάτων
Η βασική ιδέα της συγκεκριμένης τεχνολογίας θα μπορούσε να συνοψιστεί στα εξής δύο απλά βήματα:
- Τοποθετείται μια σειρά πληροφοριών σε ένα προϊόν με τρόπο πού ειδικά μηχανήματα μπορούν να τη διαβάσουν αυτόματα και να τη μεταβιβάσουν σε ένα επιχειρησιακό πληροφοριακό σύστημα, ώστε αφενός το προϊόν να είναι αναγνωρίσιμο και αφετέρου να καταγραφούν όλες οι κινήσεις που σχετίζονται με το προϊόν αυτό.
- Οι πληροφορίες μεταφέρονται από ειδικά μηχανήματα ανάγνωσης (scanners, ανιχνευτές κ.λπ.) σε έναν υπολογιστή και ένα πληροφοριακό σύστημα. Αυτό μπορεί να γίνει είτε ενσύρματα είτε ασύρματα. Ο δεύτερος τρόπος, έχει κυριαρχήσει και υποστηρίζεται από ασύρματα δίκτυα τοπικής εμβέλειας (Wireless Local Area Networks – WLAN) μέσα στα οποία μπορεί να γίνει, χωρίς καλώδια, μετάδοση δεδομένων από ένα φορητό τερματικό σε έναν υπολογιστή. Οι πληροφορίες που συλλέγονται χρησιμοποιούνται για να λαμβάνονται σωστές αποφάσεις.
Πως λειτουργεί το Barcode
Τι είναι όμως και πώς λειτουργεί ο γραμμωτός κώδικας;
Στην πιο συνήθη του μορφή αφορά σε μια διαδοχή μαύρων και λευκών λωρίδων τυπωμένων πάνω σε κάποιο προϊόν ή τη συσκευασία αυτού. Ανάμεσα στις λωρίδες παρεμβάλλονται κενά διαστήματα ποικίλου μεγέθους. Η σχεδίαση, εκτύπωση και απεικόνιση των λωρίδων ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες που έχουν καθορισθεί από έναν διεθνή ή εθνικό οργανισμό και κάθε αλληλουχία λωρίδων αντιστοιχεί αμφιμονοσήμαντα σε κάποιον αριθμό.
Ο πιο κοινός τύπος γραμμωτού κώδικα είναι αυτός που σήμερα διαχειρίζεται ο οργανισμός GS1 και είναι ο EAN (European Article Numbering). Ο EAN περιλαμβάνει δύο κύρια μέρη: τη κωδικοποίηση και τη συμβολογία. Η κωδικοποίηση αφορά στο είδος/δομή δεδομένων που θα απεικονίζονται στον γραμμωτό κώδικα όπως κωδικοποίηση χώρας, 12 προϊόντος ενώ η συμβολογία στον τρόπο απεικόνισης οποιουδήποτε αριθμού ή αλφαριθμητικού σε γραμμωτή μορφή. Στόχος της συγκεκριμένης τεχνολογία είναι η απόδοση ενός μοναδικού αριθμού σε κάθε προϊόν.
Ειδικότερα ο EAN αποτελείται από αριθμοσειρά 13 ψηφίων και απαντάται στα περισσότερα καταναλωτικά είδη (ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι τύποι barcode με περισσότερα ή και λιγότερα ψηφία από τα 13 του προτύπου EAN, τα οποία βρίσκουν εφαρμογή σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους ή/και προϊόντα). Το πρώτο είναι ξεχωριστό ενώ τα υπόλοιπα 12 είναι χωρισμένα στα δύο, ένα αριστερά και ένα δεξιά.
Το τρία πρώτα ψηφία (στο παράδειγμα μας τα 123) δηλώνουν τη χώρα προέλευσης και τα υπόλοιπα τέσσερα (4567) τον κατασκευαστή ή προμηθευτή του προϊόντος. Τα επόμενα πέντε ψηφία (89123) αφορούν στον κωδικό του προϊόντος ενώ το τελευταίο ψηφίο (1) ονομάζεται ψηφίο ελέγχου και εξασφαλίζει ότι η ανάγνωση έγινε σωστά.
Ο υπολογισμός του ψηφίου ελέγχου γίνεται ως εξής:
- Αρχικά πολλαπλασιάζουμε κάθε ψηφίο από τα 12 πρώτα ψηφία του κωδικού του προϊόντος με τον αριθμό 1 (για κάθε μονό αριθμό αριθμοί) και με τον αριθμό 3 (τους ζυγούς).
Στη συνέχεια αθροίζουμε τα γινόμενα που προέκυψαν: 1+6+3+12+5+18+7+24+9+3+2+9 και προκύπτει ο αριθμός 99 που χρειάζεται ακόμα 1 για την επόμενη δεκάδα που αντιστοιχεί στο ψηφίο ελέγχου.
Συνεπώς, η διαδικασία ανάγνωσης γίνεται ως εξής:
- Ο κωδικός ΕΑΝ μεταφράζεται άμεσα από κάποιο αναγνώστη (scanner) σε γλώσσα που καταλαβαίνει ο υπολογιστής (δηλαδή 0, 1). Η ανάγνωση του barcode συνίσταται στην αποκωδικοποίηση της ανάκλασης μιας δέσμης ακτίνων laser που πέφτει πάνω στην ετικέτα barcode. Ο βαθμός ανάκλασης είναι μεταβλητός (άρα ξεχωριστός για κάθε προϊόν) γιατί η δέσμη laser συναντά διαδοχικά τις λευκές και μαύρες λωρίδες.
- Οι ειδικοί σαρωτές (scanners) αποκωδικοποιούν τη μεταβλητή ανάκλαση και τη μετατρέπουν σε αριθμούς ή γράμματα.
- Με την ανάγνωση του 13-ψήφιου κωδικού δηλαδή αρχικά διαβάζονται τα 12 πρώτα ψηφία και υπολογίζεται με τη διαδικασία που δείξαμε παραπάνω το ψηφίο ελέγχου και συγκρίνεται με το 13 ψηφίο.
- Αν οι αριθμοί συμπίπτουν τότε η ανάγνωση έχει γίνει σωστά και ακούγεται ένας χαρακτηριστικός ήχος.
Τι είναι το QR Code
Το QR Code είναι ένας τύπος ματρικού κώδικα (matrix barcode) που περιέχει πληροφορίες σε μορφή εικόνας. Αρχικά αναπτύχθηκε από την εταιρεία Denso Wave, μια θυγατρική της Toyota, το 1994 στην Ιαπωνία.
Οι κώδικες QR χρησιμοποιούνται ευρέως για την αποθήκευση και ανάγνωση πληροφοριών όπως URLs, κείμενο, διευθύνσεις email, αριθμούς τηλεφώνου, κλπ. Ο κωδικός QR αναγνωρίζεται εύκολα από κινητά τηλέφωνα και άλλες συσκευές με κάμερες, και μπορεί να αναγνωστεί από εφαρμογές που αναγνωρίζουν το QR code.
Ο κωδικός QR αποτελείται από μαύρα και λευκά τετραγωνάκια που δημιουργούν μοτίβα σε μια κατακόρυφη και οριζόντια κατεύθυνση. Οι κωδικοί QR μπορούν να περιέχουν μεγάλο όγκο πληροφοριών, και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται συχνά για τη διαφήμιση και την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών.
Πως λειτουργεί το QR Code
Ο κώδικας QR (QR code) λειτουργεί με τη χρήση μιας κάμερας του κινητού τηλεφώνου ή άλλης συσκευής με δυνατότητα ανάγνωσης QR code. Όταν η κάμερα σαρώνει τον κώδικα QR, αναγνωρίζει το μοτίβο των μαύρων και λευκών τετραγώνων και το μετατρέπει σε δεδομένα.
Η δομή του κώδικα QR είναι σχεδιασμένη για να παρέχει μια πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα από ό,τι ένας απλός barcode. Οι κώδικες QR αποτελούνται από μια διάταξη τετραγώνων (ή modules) που συνήθως είναι μαύρα σε έναν λευκό φόντο. Ανάλογα με το μέγεθος του QR code, μπορεί να περιλαμβάνει εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες τετράγωνα modules.
Οι πληροφορίες που περιέχονται στον κώδικα QR αποθηκεύονται σε διάφορες περιοχές του κώδικα, οι οποίες κωδικοποιούνται με διάφορους τρόπους για να μειωθεί ο χώρος αποθήκευσης. Αυτή η κωδικοποίηση είναι κυρίως βασισμένη στη χρήση τριών χρωμάτων – μαύρου, λευκού και κόκκινου – για να αντιπροσωπεύσει τα δεδομένα.
Μόλις η κάμερα σαρώσει τον κώδικα QR και αναγνωρίσει τα δεδομένα που περιλαμβάνονται στον κώδικα, αυτά μπορούν να αποκωδικοποιηθούν και να χρησιμοποιηθούν για διάφορους σκοπούς, όπως για παράδειγμα:
- Σύνδεση με μια ιστοσελίδα: Ο κώδικας QR μπορεί να περιλαμβάνει μια διεύθυνση URL και όταν αυτή αποκωδικοποιηθεί, το κινητό τηλέφωνο μπορεί να συνδεθεί αυτόματα στη σχετική ιστοσελίδα.
- Επιχειρησιακή χρήση: Ο κώδικας QR μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες επαφής ή άλλα επιχειρησιακά δεδομένα. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να αποθηκευτούν αυτόματα στο τηλέφωνο και να χρησιμοποιηθούν για επιχειρησιακούς σκοπούς.
- Κωδικοποίηση πληροφοριών: Ο κώδικας QR μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες όπως κείμενο, αριθμούς τηλεφώνου, διευθύνσεις email, κλπ.
Συνολικά, ο κώδικας QR είναι ένα εύχρηστο και αποτελεσματικό εργαλείο για τη μεταφορά δεδομένων και την αποθήκευση πληροφοριών.
Επιπλέον, ο κώδικας QR μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλους τομείς, όπως στον τομέα της πληροφόρησης των προϊόντων. Πολλές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τον κώδικα QR στη συσκευασία των προϊόντων τους για να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το προϊόν, όπως συστατικά, ημερομηνίες λήξης, τρόποι χρήσης, κλπ.
QR Code vs Barcode
Η βασική διαφορά μεταξύ του QR Code και του απλού Barcode είναι ότι οι κώδικες QR μπορούν να αποθηκεύσουν πολλαπλές πληροφορίες σε σχετικά μικρό μέγεθος, ενώ οι απλοί barcodes μπορούν να αποθηκεύσουν μόνο περιορισμένες πληροφορίες σε μια διάταξη γραμμών.
Επιπλέον, οι κώδικες QR είναι διασταυρούμενοι (2D) κώδικες, ενώ οι barcodes είναι γραμμικοί κώδικες. Αυτό σημαίνει ότι οι κώδικες QR μπορούν να διαβαστούν από οποιαδήποτε κατεύθυνση, καθιστώντας τους πιο ευέλικτους και πιο αξιόπιστους από τους barcodes.
Επιπλέον, οι κώδικες QR μπορούν να περιέχουν πολλαπλά είδη πληροφοριών, όπως κείμενο, URLs, email, αριθμούς τηλεφώνου, γεωγραφικές συντεταγμένες, κλπ., ενώ οι barcodes περιορίζονται στην αποθήκευση απλών αριθμητικών ή αλφαριθμητικών δεδομένων.
Τέλος, οι κώδικες QR μπορούν να περιέχουν επίσης δεδομένα σε μορφή εικόνας ή βίντεο, ενώ οι barcodes περιορίζονται στην αποθήκευση κειμένου ή αριθμών.